بررسی کنش های گفتاری در واژه ی خُنُک در شاهنامه
|
محمود حسن آبادی 1، اعظم خسروی2 |
1- دانشگاه سیستان و بلوچستان ، mahmoud.hassanabadi@yahoo.com 2- دانشگاه سیستان و بلوچستان |
|
چکیده: (2174 مشاهده) |
نظریه ی کنش گفتار، از مباحث مهم کاربردشناسی در زبانشناسی، بر این پایه مبتنی است که انسان از زبان تنها برای توصیف خویش و پدیدهها بهره نمی گیرد، بلکه با تولید پاره گفتارها، اعمالی نیز انجام میدهد؛ این اعمال را کنش گفتاری مینامند.
در این جستار پس از معرفی نظریه ی کنشگفتار و پیشینه ی استفاده از آن در تحلیل آثار فارسی، به بررسی واژهی «خُنُک» در شاهنامه به عنوان یک نوع کنش گفتاری عاطفی و ترغیبی پرداختهایم. ابتدا تمام موارد کاربرد «خنک»، استخراج و طبقه بندی و سپس با روشی توصیفی- تحلیلی، بر اساس کنش منظوری موجود در فضای ابیات، به بررسی کنشگفتارهای این واژه پرداخته شده است.
برآیند تحقیق آن است که کاربردهای واژهی «خُنُک»، در دو گروه کنش های گفتاری عاطفی و ترغیبی جای می گیرد. البته مرز میان کارکردها آنچنان باریک است که با کمی تغییر در زاویه ی نگاه، امکان تاویلی متفاوت و بردن هر مورد در ذیل کارکردی دیگر میسر است. |
|
واژههای کلیدی: کنشگفتار، کنش عاطفی، کنش ترغیبی، خُنُک، شاهنامه |
|
متن کامل [PDF 449 kb]
(672 دریافت)
|
نوع مقاله: پژوهشي |
موضوع مقاله:
ادبیات پهلوانی دریافت: 1399/2/7 | پذیرش: 1399/4/4 | انتشار: 1399/7/1
|
|
|
|