:: سال 1399، شماره 6 - ( بهار و تابستان 1399 ) ::
جلد 1399 شماره 6 صفحات 242-213 برگشت به فهرست نسخه ها
تحلیل شخصیت رستم در داستان رستم و سهراب بر اساس مکانیسم‌های دفاعی
محمدرضا صالحی مازندرانی1، نصرالله امامی2، کوثر خاطریان2
1- دانشگاه شهید چمران اهواز ، salehimr20@yahoo.com
2- دانشگاه شهید چمران اهواز
چکیده:   (2432 مشاهده)
روایت‌های حماسی شاهنامه، به‌ویژه در بخش پهلوانی به لحاظ درون‌مایه، دارای ابعاد گوناگون روان‌کاوانه است. در بین این روایات، داستان «رستم و سهراب» بیش از داستان‌های دیگر نقد و تحلیل روان‌کاوانه را برمی‌تابد. بدیهی است یکی از رویکردهای روان‌کاوانه‌ای که به این داستان می‌توان داشت، نقد و تحلیل شخصیت رستم بر اساس مکانیسم‌های دفاعی است که فروید و آنا فروید آن را نظریه‌پردازی کرده‌اند. پژوهش حاضر، بر آن است که شخصیت رستم را بر اساس این مکانیسم‌ها موردبررسی قرار دهد تا هم خواننده از رموز و لایه­های پنهان این داستان‌ آگاه شود و هم میزان و بلوغ هنر روایت‌گری استاد توس بر همگان بیش‌ازپیش آشکار گردد؛ همچنین نگرش روان­کاوانه در این مقاله ازنظر پژوهشگران تا حد زیادی ابهامات موجود در شناسایی رستم از سهراب، پیش از رویایی در میدان نبرد آشکار می­نماید. مکانیسم­های دفاعی که در این مقاله موردبررسی قرار گرفت شامل انکار، بازداری ارتباط با واقعیت، بازداری فرآیند ثانویه، همانندسازی با پرخاشگر، فرافکنی، جبران، تغییر جهت به سمت خود و جابه­جایی است.
واژه‌های کلیدی: کلیدواژه‌ها: شاهنامه، تحلیل شخصیت، مکانیسم‌های دفاعی، فروید، آنا فروید، رستم
متن کامل [PDF 473 kb]   (733 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشي | موضوع مقاله: ادبیات پهلوانی
دریافت: 1399/3/6 | پذیرش: 1399/5/8 | انتشار: 1399/7/1


XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
سال 1399، شماره 6 - ( بهار و تابستان 1399 ) برگشت به فهرست نسخه ها